Darek Oczki ››› Trzecia ods?ona naszej kalendarzowej serii

Kalendarz 2013 – Zegary s?oneczne Tadeusza Przypkowskiego

13 grudnia 2012, godz. 22:27
 
10 pa?dziernika 2012 w dawnym Królewskim Obserwatorium Astronomicznym w Greenwich w Londynie mia?a miejsce ceremonia ods?oni?cia wyj?tkowego zegara s?onecznego. Oryginalnie zaprojektowa? go w 1968 roku Polak, Tadeusz Przypkowski (1905-1977) z J?drzejowa, mekki wspó?czesnej polskiej gnomoniki, czyli sztuki budowania s?onecznych czasomierzy. Niestety zegar wykonano wtedy z drewna, tote? nie przetrwa? on próby czasu.
Rekonstrukcja zegara s?onecznego zaprojektowanego w 1969 roku przez Tadeusza PrzypkowskiegoNow? form? zegara zaprojektowa? Christopher Daniel z British Sundial Society, a Ben Jones, równie? cz?onek tego stowarzyszenia, wyrze?bi? go w zielonym marmurze. Tym samym spo?eczno?? brytyjskich mi?o?ników zegarów s?onecznych odda?a cze?? pami?ci wielkiego mistrza i autorytetu o ?wiatowym formacie.
liczba wizyt: 2870 | ocena: 5,00 (g³osów: 1) | komentarze: 2
Tadeusz Przypkowski ››› Naoko?o ?wiata nr 27/1926

Z zabytków gnomonicznych

26 listopada 2012, godz. 00:59
 
Przeci?tny typ poziomego zegara s?onecznego (fot. Tadeusz Przypkowski)S? nauki jak na przyk?ad astrologia, alchemia, które mo?na nazwa? zamar?ymi, mimo to ogó? zna je przynajmniej z nazwy: gnomonika [1] za?, czyli nauka o zegarach s?onecznych mimo i? nie ca?kiem wymar?a nawet z nazwy, jest obc? w czasach obecnych. Nic dziwnego – zegar spr??ynowy, przeszed?szy rozmaite udoskonalenia, wypar? bezpowrotnie s?oneczny z ogólnego u?ytku; s?u?y on teraz prawie wy??cznie do celów dekoracyjnych. Dlatego te? znamy przewa?nie zegary s?oneczne pionowe na ?cianach pa?aców czy zamków lub te? poziome na p?ytach kamiennych czy metalowych, spoczywaj?cych na podstawach w parkach i ogrodach, w ka?dym razie s? to zegary nieprzeno?ne, obliczone na dan? szeroko?? geograficzn?. O istnieniu ma?ych kieszonkowych zegarków s?onecznych, które mo?na spotka? tylko w muzeach, wie stosunkowo mniejsza ilo??, ludzi. A jednak zegary s?oneczne przetrwa?y jeszcze przez par? wieków po wynalezieniu spr??ynowych i by?y u?ywane do regulowania tych ostatnich; gnomonika za? by?a jednym z przedmiotów wyk?adanych w szko?ach.
liczba wizyt: 7629 | ocena: 3,00 (g³osów: 1) | komentarze: 5
Darek Oczki ››› Pierwsze spotkanie u?ytkowników Forum

Zlot mi?o?ników s?onecznego pomiaru czasu

14 listopada 2012, godz. 00:31
 
Nasza ma?a ekipa pod najpi?kniejszym s?onecznikiem WarszawyNasz serwis Gnomonika.pl powoli zaczyna wydawa? plony: w Polsce z wolna pojawia si? coraz wi?cej osób zainteresowanych zegarami s?onecznymi, a spo?eczno?? mi?o?ników s?onecznego czasu zaczyna zakre?la? coraz szersze kr?gi. Oczywi?cie nie ma jeszcze miejsca na rozmowy o formalizacji stowarzyszenia, gdy? stawiamy dopiero pierwsze kroki. To w?a?nie ten lu?ny charakter naszych znajomo?ci jest motorem dla nieskr?powanej komunikacji. Postanowili?my si? spotka?. Z przyczyn obiektywnych pad?o na Warszaw?, za? jako najlepszy termin wybrali?my demokratycznie drugi weekend pa?dziernika. Nie oby?o si? na pocz?tku bez ma?ego zgrzytu organizacyjnego, ale to jako organizator bior? na swój kark. To by?o pierwsze spotkanie i jednocze?nie pierwsze tego rodzaju do?wiadczenia, zatem na pewno we?miemy je pod uwag? przy kolejnych tego typu imprezach.
liczba wizyt: 3521 | ocena: 4,75 (g³osów: 4) | komentarze: 13
Darek Oczki ››› Wa?ne wydarzenie dla polskiej kultury

Polski zegar s?oneczny w Greenwich

21 pa¼dziernika 2012, godz. 22:37
Aktualizacja: 21 listopada 2012, godz. 16:17
Napis na tarczy: Zegar ten jest rekonstrukcj? orygina?u zaprojektowanego przez dr Tadeusza Przypkowskiego (1968)Nasi starsi koledzy z British Sundial Society przygotowali dla nas wszystkich – a mam tu na my?li zarówno mi?o?ników zegarów s?onecznych, pasjonatów historii nauki, jak i propagatorów polskiej kultury – nie byle jak? niespodziank?. Zaledwie kilka dni temu (10.10.2012) w Greenwich odby?a si? ceremonia ods?oni?cia rekonstrukcji zegara s?onecznego zaprojektowanego w latach 60. przez Tadeusza Przypkowskiego z J?drzejowa. W imprezie wzi??o udzia? troje przedstawicieli naszego kraju specjalnie na t? okazj? zaproszonych przez Royal Museums Greenwich.
liczba wizyt: 6607 | ocena: 4,67 (g³osów: 3) | komentarze: 3
Zofia Gansiniec ››› Filomata nr 249, czerwiec 1971

Zegary podró?ne

21 wrze¶nia 2012, godz. 16:12
 
Ryc. 1. Zegar podró?ny, tzw. szynka Portici, znaleziona w HerkulaneumW okresie hellenistycznym, w dobie rozkwitu nauk matematycznych i astronomicznych, uczeni opracowali ró?nego rodzaju konstrukcje zegarów s?onecznych i zegarów wodnych, które w miejscach publicznych, na placach i w budowlach wskazywa?y dok?adnie czas. "Item ex his generibus viatoria pensilia uti fierent, plures scripta reliquerunt. Ex quorum libris, si qui velit, subiectiones inrenire poterit, dummodo sciat analemmatos descriptiones". ("Wielu z nich pozostawi?o opisy, w jaki sposób mo?na by z takich zegarów sporz?dzi? podró?ne zegary do zawieszenia. Je?li wi?c kto? chce, mo?e opieraj?c si? na ich pismach znale?? wskazówki, byleby tylko umia? wykre?li? analemmat". Witruwiusz: O architekturze, przek?ad K. Kumanieckiego, 1956, s. 149).
liczba wizyt: 4629 | ocena: 4,00 (g³osów: 1) | komentarze: 1
Feliks Przypkowski ››› Urania 10-12 (81-83), pa?dziernik-grudzie? 1948

Rys historyczny gnomoniki – nauki o budowie zegarów s?onecznych

20 sierpnia 2012, godz. 18:33
 
Zegar s?oneczny staro?ytnych Greków zwany scaphe, w Muzeum Miejskim w Palermo. (Fot. dr T. Przypkowski)Podajemy rys historii gnomoniki pióra dr F. Przypkowskiego w J?drzejowie, wybitnego znawcy tej dziedziny astronomii, w?a?ciciela jednego z najbogatszych muzeów zegarów s?onecznych w Europie. (Urania – Red.)
Najs?ynniejszy kamienny kr?g ?wiata – Stonehenge na Wyspach BrytyjskichJu? cz?owiek pierwotny z okresu neolitycznego, ustawiaj?c w rz?dy nieobrobione wielkie g?azy, kierowa? je ku wschodowi i zachodowi s?o?ca w czasie przesile? lub porówna? dnia z noc?, a nawet ustawia? je na linii po?udniowej. By?y to tak zwane menhiry. Egipcjanie buduj?c piramidy ?ciany ich stawiali pod?ug stron ?wiata, a dla okre?lenia chwili po?udnia i oznaczenia linii po?udniowej u?ywali pionu, rzucaj?cego cie? na równ? powierzchni?, co by?o ju? zacz?tkiem zegara s?onecznego. S?ynne egipskie obeliski, umieszczane przed ?wi?tyniami, s? pozosta?o?ciami po tego rodzaju urz?dzeniach dla oznaczania chwili po?udnia. Biblia w kilku miejscach wspomina o zegarze s?onecznym króla Judy Achaza (VIII wiek przed Chrystusem).
liczba wizyt: 7766 | ocena: 5,00 (g³osów: 1) | komentarze: brak
Tadeusz Przypkowski ››› Tygodnik Stolica 4 (115), 23 stycznia 1949 r.

Zapomniany zegar s?oneczny

8 sierpnia 2012, godz. 12:41
 
Tarcza zegara s?onecznego umieszczonego przy Instytucie G?uchoniemych na Placu 3 Krzy?y w Warszawie. Fot. T. PrzypkowskiPrezentujemy tekst artyku?u z wydawanego po wojnie tygodnika Stolica w oryginalnym brzmieniu, st?d te? obecno?? nieco ju? archaicznych form gramatycznych.
Podstawa Sfery armillarnej jako zegara s?onecznego, umieszczonego przy Instytucie G?uchoniemych na Placu 3 Krzy?y. Fot. T. PrzypkowskiW centrum miasta, bo przy placu Trzech Krzy?y znajduje si? zapomniany zegar s?oneczny. W?a?ciwie by?y to dwa zegary, lecz tylko jeden si? zachowa? i to w postaci mocno uszkodzonej. Sta?y one na dziedzi?czyku Instytutu G?uchoniemych umieszczone bezpo?rednio i w sposób nawet przykry wprost na zbrojach kamiennych, b?d?cych pozosta?o?ciami po ?uku tryumfalnym wzniesionym na placu Trzech Krzy?y w r. 1809.
liczba wizyt: 4909 | ocena: brak | komentarze: brak
Darek Oczki ››› S?onecznikowa turystyka

Inauguracja sezonu poszukiwa? s?onecznego czasu

19 czerwca 2012, godz. 19:12
 
Malownicze wn?trze jednego z mazurskich ko?cio?ów - na ?cianie niemal ka?dej ?wi?tyni umieszczono zegar s?onecznyZnowu aura uraczy?a nas s?oneczn? pogod?, a czegó? wi?cej amator s?onecznikowych ?owów potrzebuje do spakowania si? i wyruszenia w tras?? Oczywi?cie kilku dni wolnego. A skoro weekend by? d?ugi, to ruszyli?my w drog? – tym razem na Warmi? i Mazury, do krainy jezior, lasów i... bocianów.
liczba wizyt: 4929 | ocena: 5,00 (g³osów: 1) | komentarze: 2
Tadeusz Przypkowski ››› Tygodnik Stolica 8 (67), 22 lutego 1948 r.

Zegary s?oneczne Stolicy

27 maja 2012, godz. 19:43
 
Zegar s?oneczny na ko?ciele na Bielanach
Maurycy Maeterlinck – Inteligencja kwiatów:
Co do czasu – to nie ufam i nie wierz?, jak tylko wielkim podzia?om ?wiat?a, które s?o?ce mi wyznacza ciep?ym cieniem jednego ze swych promieni na zegarze s?onecznym, zwi?zanym z mechanizmem wszech?wiata, a nie z martw? i nic o czasie nie wiedz?c? spr??yn? zegara mechanicznego...
liczba wizyt: 5315 | ocena: 5,00 (g³osów: 1) | komentarze: brak
Darek Oczki ››› S?onecznikowa turystyka

Zegary s?oneczne w mie?cie Gaudiego

2 maja 2012, godz. 18:39
 
Panorama Barcelona od strony pa?acu - na pierwszym planie ?piewaj?ca fontanna, a dalej dawna arena walk byków (dzi? ju? na szcz??cie zakazanych)Katalonia po?o?ona jest w pó?nocno-wschodniej cz??ci pó?wyspu Iberyjskiego. Jest to jedna z krain Hiszpanii, a jej stolica znajduje si? w le??cej nad Morzem ?ródziemnym Barcelonie. Pomimo oczywistego zwi?zku z Hiszpani?, mieszka?cy Katalonii posiadaj? niezwykle siln? ?wiadomo?? swojej odr?bno?ci i najch?tniej widzieliby j? jako niezale?ne pa?stwo. Równolegle z administracj? ogóln? istniej? tu urz?dy czysto katalo?skie, a wszystkie informacje w miejscach publicznych podawane s? w dwóch j?zykach – hiszpa?skim i katalo?skim.
liczba wizyt: 5698 | ocena: 4,00 (g³osów: 1) | komentarze: 16
Archiwum artyku³ów ››› 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 (razem: 101)