Ok?adka tegorocznego kalendarza
10 pa?dziernika 2012 w dawnym Królewskim Obserwatorium Astronomicznym w Greenwich w Londynie mia?a miejsce ceremonia ods?oni?cia wyj?tkowego zegara s?onecznego. Oryginalnie zaprojektowa? go w 1968 roku Polak, Tadeusz Przypkowski (1905-1977) z J?drzejowa, mekki wspó?czesnej polskiej gnomoniki, czyli sztuki budowania s?onecznych czasomierzy. Niestety zegar wykonano wtedy z drewna, tote? nie przetrwa? on próby czasu.

Now? form? zegara zaprojektowa? Christopher Daniel z British Sundial Society, a Ben Jones, równie? cz?onek tego stowarzyszenia, wyrze?bi? go w zielonym marmurze. Tym samym spo?eczno?? brytyjskich mi?o?ników zegarów s?onecznych odda?a cze?? pami?ci wielkiego mistrza i autorytetu o ?wiatowym formacie.
Tadeusz Przypkowski Naoko?o ?wiata nr 27/1926
Z zabytków gnomonicznych
26 listopada 2012, godz. 00:59

S? nauki jak na przyk?ad astrologia, alchemia, które mo?na nazwa? zamar?ymi, mimo to ogó? zna je przynajmniej z nazwy: gnomonika [1] za?, czyli nauka o zegarach s?onecznych mimo i? nie ca?kiem wymar?a nawet z nazwy, jest obc? w czasach obecnych. Nic dziwnego zegar spr??ynowy, przeszed?szy rozmaite udoskonalenia, wypar? bezpowrotnie s?oneczny z ogólnego u?ytku; s?u?y on teraz prawie wy??cznie do celów dekoracyjnych. Dlatego te? znamy przewa?nie zegary s?oneczne pionowe na ?cianach pa?aców czy zamków lub te? poziome na p?ytach kamiennych czy metalowych, spoczywaj?cych na podstawach w parkach i ogrodach, w ka?dym razie s? to zegary nieprzeno?ne, obliczone na dan? szeroko?? geograficzn?. O istnieniu ma?ych kieszonkowych zegarków s?onecznych, które mo?na spotka? tylko w muzeach, wie stosunkowo mniejsza ilo??, ludzi. A jednak zegary s?oneczne przetrwa?y jeszcze przez par? wieków po wynalezieniu spr??ynowych i by?y u?ywane do regulowania tych ostatnich; gnomonika za? by?a jednym z przedmiotów wyk?adanych w szko?ach.
Darek Oczki Pierwsze spotkanie u?ytkowników Forum
Zlot mi?o?ników s?onecznego pomiaru czasu
14 listopada 2012, godz. 00:31

Nasz serwis Gnomonika.pl powoli zaczyna wydawa? plony: w Polsce z wolna pojawia si? coraz wi?cej osób zainteresowanych zegarami s?onecznymi, a spo?eczno?? mi?o?ników s?onecznego czasu zaczyna zakre?la? coraz szersze kr?gi. Oczywi?cie nie ma jeszcze miejsca na rozmowy o formalizacji stowarzyszenia, gdy? stawiamy dopiero pierwsze kroki. To w?a?nie ten lu?ny charakter naszych znajomo?ci jest motorem dla nieskr?powanej komunikacji. Postanowili?my si? spotka?. Z przyczyn obiektywnych pad?o na Warszaw?, za? jako najlepszy termin wybrali?my demokratycznie drugi weekend pa?dziernika. Nie oby?o si? na pocz?tku bez ma?ego zgrzytu organizacyjnego, ale to jako organizator bior? na swój kark. To by?o pierwsze spotkanie i jednocze?nie pierwsze tego rodzaju do?wiadczenia, zatem na pewno we?miemy je pod uwag? przy kolejnych tego typu imprezach.
Darek Oczki Wa?ne wydarzenie dla polskiej kultury
Polski zegar s?oneczny w Greenwich
21 pa¼dziernika 2012, godz. 22:37
Aktualizacja: 21 listopada 2012, godz. 16:17

Nasi starsi koledzy z British Sundial Society przygotowali dla nas wszystkich a mam tu na my?li zarówno mi?o?ników zegarów s?onecznych, pasjonatów historii nauki, jak i propagatorów polskiej kultury nie byle jak? niespodziank?. Zaledwie kilka dni temu (10.10.2012) w Greenwich odby?a si? ceremonia ods?oni?cia rekonstrukcji zegara s?onecznego zaprojektowanego w latach 60. przez Tadeusza Przypkowskiego z J?drzejowa. W imprezie wzi??o udzia? troje przedstawicieli naszego kraju specjalnie na t? okazj? zaproszonych przez Royal Museums Greenwich.
Zofia Gansiniec Filomata nr 249, czerwiec 1971
Zegary podró?ne
21 wrze¶nia 2012, godz. 16:12

W okresie hellenistycznym, w dobie rozkwitu nauk matematycznych i astronomicznych, uczeni opracowali ró?nego rodzaju konstrukcje zegarów s?onecznych i zegarów wodnych, które w miejscach publicznych, na placach i w budowlach wskazywa?y dok?adnie czas. "
Item ex his generibus viatoria pensilia uti fierent, plures scripta reliquerunt. Ex quorum libris, si qui velit, subiectiones inrenire poterit, dummodo sciat analemmatos descriptiones". ("Wielu z nich pozostawi?o opisy, w jaki sposób mo?na by z takich zegarów sporz?dzi? podró?ne zegary do zawieszenia. Je?li wi?c kto? chce, mo?e opieraj?c si? na ich pismach znale?? wskazówki, byleby tylko umia? wykre?li? analemmat". Witruwiusz:
O architekturze, przek?ad K. Kumanieckiego, 1956, s. 149).
Feliks Przypkowski Urania 10-12 (81-83), pa?dziernik-grudzie? 1948
Rys historyczny gnomoniki nauki o budowie zegarów s?onecznych
20 sierpnia 2012, godz. 18:33
Podajemy rys historii gnomoniki pióra dr F. Przypkowskiego w J?drzejowie, wybitnego znawcy tej dziedziny astronomii, w?a?ciciela jednego z najbogatszych muzeów zegarów s?onecznych w Europie. (Urania Red.)

Ju? cz?owiek pierwotny z okresu neolitycznego, ustawiaj?c w rz?dy nieobrobione wielkie g?azy, kierowa? je ku wschodowi i zachodowi s?o?ca w czasie przesile? lub porówna? dnia z noc?, a nawet ustawia? je na linii po?udniowej. By?y to tak zwane menhiry. Egipcjanie buduj?c piramidy ?ciany ich stawiali pod?ug stron ?wiata, a dla okre?lenia chwili po?udnia i oznaczenia linii po?udniowej u?ywali pionu, rzucaj?cego cie? na równ? powierzchni?, co by?o ju? zacz?tkiem zegara s?onecznego. S?ynne egipskie obeliski, umieszczane przed ?wi?tyniami, s? pozosta?o?ciami po tego rodzaju urz?dzeniach dla oznaczania chwili po?udnia. Biblia w kilku miejscach wspomina o zegarze s?onecznym króla Judy Achaza (VIII wiek przed Chrystusem).
Tadeusz Przypkowski Tygodnik Stolica 4 (115), 23 stycznia 1949 r.
Zapomniany zegar s?oneczny
8 sierpnia 2012, godz. 12:41
Prezentujemy tekst artyku?u z wydawanego po wojnie tygodnika Stolica w oryginalnym brzmieniu, st?d te? obecno?? nieco ju? archaicznych form gramatycznych.

W centrum miasta, bo przy placu Trzech Krzy?y znajduje si? zapomniany zegar s?oneczny. W?a?ciwie by?y to dwa zegary, lecz tylko jeden si? zachowa? i to w postaci mocno uszkodzonej. Sta?y one na dziedzi?czyku Instytutu G?uchoniemych umieszczone bezpo?rednio i w sposób nawet przykry wprost na zbrojach kamiennych, b?d?cych pozosta?o?ciami po ?uku tryumfalnym wzniesionym na placu Trzech Krzy?y w r. 1809.
Darek Oczki S?onecznikowa turystyka
Inauguracja sezonu poszukiwa? s?onecznego czasu
19 czerwca 2012, godz. 19:12

Znowu aura uraczy?a nas s?oneczn? pogod?, a czegó? wi?cej amator s?onecznikowych ?owów potrzebuje do spakowania si? i wyruszenia w tras?? Oczywi?cie kilku dni wolnego. A skoro weekend by? d?ugi, to ruszyli?my w drog? tym razem na Warmi? i Mazury, do krainy jezior, lasów i... bocianów.
Tadeusz Przypkowski Tygodnik Stolica 8 (67), 22 lutego 1948 r.
Zegary s?oneczne Stolicy
27 maja 2012, godz. 19:43

Maurycy Maeterlinck Inteligencja kwiatów:
Co do czasu to nie ufam i nie wierz?, jak tylko wielkim podzia?om ?wiat?a, które s?o?ce mi wyznacza ciep?ym cieniem jednego ze swych promieni na zegarze s?onecznym, zwi?zanym z mechanizmem wszech?wiata, a nie z martw? i nic o czasie nie wiedz?c? spr??yn? zegara mechanicznego...
Darek Oczki S?onecznikowa turystyka
Zegary s?oneczne w mie?cie Gaudiego
2 maja 2012, godz. 18:39

Katalonia po?o?ona jest w pó?nocno-wschodniej cz??ci pó?wyspu Iberyjskiego. Jest to jedna z krain Hiszpanii, a jej stolica znajduje si? w le??cej nad Morzem ?ródziemnym Barcelonie. Pomimo oczywistego zwi?zku z Hiszpani?, mieszka?cy Katalonii posiadaj? niezwykle siln? ?wiadomo?? swojej odr?bno?ci i najch?tniej widzieliby j? jako niezale?ne pa?stwo. Równolegle z administracj? ogóln? istniej? tu urz?dy czysto katalo?skie, a wszystkie informacje w miejscach publicznych podawane s? w dwóch j?zykach hiszpa?skim i katalo?skim.