Iwona Pieczykolan ››› Prywatne ?ledzwo i jego owoce
O zamojskich zegarach
5 kwietnia 2012, godz. 09:51
Aktualizacja: 13 kwietnia 2012, godz. 22:47
 |
 |
|
 |
||
 |
 |
Od d?u?szego czasu przygl?dam si? powstawaniu Gnomoniki i z nieustaj?cym zachwytem podziwiam zaci?cie Autorów. Interesuj? si? zegarami s?onecznymi od kilkunastu lat, ale jest to pasja do?? powierzchowna i raczej dora?na – podczas woja?y rozgl?dam si? po ?cianach i placach w nadziei, ?e zobacz? kolejny gnomon. Najlepszym dowodem na okazjonalno?? moich uczu? wzgl?dem s?oneczników niech b?dzie historia obw?chiwania w?asnego podwórka.
Jak ju? wspomnia?am, zegary przykuwaj? moj? uwag? od kilkunastu lat, a dok?adniej – od publikacji artyku?u Jaros?awa W?odarczyka w "Wiedzy i ?yciu" w latach 90 [1]. Katalog do??czony do tekstu uznaje Zamojszczyzn?, czyli moje okolice, za gnomoniczn? pustyni?. Najbli?szego zegara ka?e szuka? w Lublinie (to prawie 100 km od Zamo?cia). Jednak z czasem okazywa?o si? (na ogó? okazywaniem si? rz?dzi? przypadek), ?e i tutaj mo?na znale?? kilka oaz. W jednym z przewodników po moim rodzinnym mie?cie trafi?am na s?oneczny szlak [2]. Autor, Andrzej K?dziora, wspomina, ?e w Zamo?ciu niegdy? by?y co najmniej trzy zegary s?oneczne – na ?cianie ratusza, przy katedrze (wówczas jeszcze kolegiacie) i w bli?ej nieokre?lonym punkcie Starówki (na szcz??cie nie jest ona znowu a? tak rozleg?a). S? to jednak informacje do?? pobie?ne, przede wszystkim pozbawione dat (K?dziora wymienia jedynie "rok produkcji"), a i dok?adna lokalizacja jest domys?em.
Jak ju? wspomnia?am, zegary przykuwaj? moj? uwag? od kilkunastu lat, a dok?adniej – od publikacji artyku?u Jaros?awa W?odarczyka w "Wiedzy i ?yciu" w latach 90 [1]. Katalog do??czony do tekstu uznaje Zamojszczyzn?, czyli moje okolice, za gnomoniczn? pustyni?. Najbli?szego zegara ka?e szuka? w Lublinie (to prawie 100 km od Zamo?cia). Jednak z czasem okazywa?o si? (na ogó? okazywaniem si? rz?dzi? przypadek), ?e i tutaj mo?na znale?? kilka oaz. W jednym z przewodników po moim rodzinnym mie?cie trafi?am na s?oneczny szlak [2]. Autor, Andrzej K?dziora, wspomina, ?e w Zamo?ciu niegdy? by?y co najmniej trzy zegary s?oneczne – na ?cianie ratusza, przy katedrze (wówczas jeszcze kolegiacie) i w bli?ej nieokre?lonym punkcie Starówki (na szcz??cie nie jest ona znowu a? tak rozleg?a). S? to jednak informacje do?? pobie?ne, przede wszystkim pozbawione dat (K?dziora wymienia jedynie "rok produkcji"), a i dok?adna lokalizacja jest domys?em.
Tadeusz Przypkowski ››› Kuryer Literacko-Naukowy Nr 41 z 14 pa?dziernika 1929 r.
Nowy zegar s?oneczny na ko?ciele N. P. Marji w Krakowie
18 lutego 2012, godz. 18:06
Tekst artyku?u pochodzi z wydawanego przed wojn? Kuryera Literacko-Naukowego. Prezentujemy go w oryginalnej postaci, w jakiej zosta? wydrukowany w 1929 roku. Niech nie dziwi? zatem archaiczne formy gramatyczne oraz nieu?ywane ju? dzi? s?ownictwo.
Zastosowanie zegara s?onecznego. – ?lady zegara s?onecznego na ko?ciele N. P. Marji w Krakowie. – Czas s?oneczny a czas ?redni. – Odczytywanie czasu i znaków zodjaka na zegarze s?onecznym. – Autor zegara s?onecznego ko?cio?a Marjackiego.
Sara Schechner ››› Materialna kultura astronomii w ?yciu codziennym
Zegary s?oneczne, nauka i przemiany spo?eczne (cz. 3)
28 grudnia 2011, godz. 14:59
Zegary s?oneczne i kultura konsumencka
Potrzeba zarz?dzania wydarzeniami w ?yciu spowodowa?a ogromny wzrost produkcji zegarów s?onecznych, ich znaczenia dla wszystkich warstw spo?ecznych, a tak?e ich precyzji. [56] Wczesnym twórcom potrzeba s?onecznych czasomierzy wydawa?a si? tak dalece oczywista, ?e nie wymaga?a ?adnych dodatkowych komentarzy. Philippe de la Hire napisa? w 1698 roku:
Darek Oczki ››› The Most Beautiful Sundials of the French Alps
Kalendarz z zegarami s?onecznymi na rok 2012
20 grudnia 2011, godz. 21:57
Pod??aj?c za pomys?em z zesz?ego roku, postanowili?my przygotowa? kolejny kalendarz ilustrowany zdj?ciami zegarów s?onecznych. W poprzedniej edycji zaprezentowali?my subiektywn? selekcj? najciekawszych s?oneczników naszego kraju, natomiast tematem przewodnim kalendarza na rok 2012 s? najpi?kniejsze zegary francuskich Alp.
Darek Oczki ››› Nasz projekt wydawniczy
Gnomonic Library – reprinty starych ksi?g o gnomonice
5 grudnia 2011, godz. 23:24
Poczynaj?c od doby Renesansu poprzez wszystkie kolejne wieki, europejscy uczeni pisali opas?e tomy traktuj?ce o sztuce tworzenia zegarów s?onecznych. W swych badaniach odkrywali nowe zasady rz?dz?ce gnomonik?, rozwijali te ju? znane, podsumowywali dotychczasow? wiedz?, a tak?e szukali rozwi?za? napotykanych zwykle problemów. Ci wygodniejsi po prostu t?umaczyli istniej?ce dzie?a na rodzime j?zyki, i tym samym dawali dost?p do wiedzy wszystkim rzemie?lnikom i pasjonatom tematu.
Sara Schechner ››› Materialna kultura astronomii w ?yciu codziennym
Zegary s?oneczne, nauka i przemiany spo?eczne (cz. 2)
4 listopada 2011, godz. 07:45
Wielkanoc
Poza wyznaczaniem pór na modlitwy, Ko?cio?owi zale?a?o jeszcze na okre?leniu dat corocznych obchodów ?wi?t Wielkiej Nocy oraz cyklu zwi?zanych z tym ruchomych dni postnych. W 325 roku n.e. pierwszy sobór nicejski na obchody Wielkanocy ustanowi? pierwsz? sobot? wypadaj?c? w lub po przesileniu wiosennym (równonocy). W konsekwencji wszystkie nast?puj?ce potem ruchome ?wi?ta zosta?y powi?zane ze skomplikowanym cyklem zarówno ksi??ycowym, jak i s?onecznym. Pomocy szukano w metodach okre?lania czasu, na które sk?ada?y si?: ?redniowieczny computus (proces obliczania dnia Wielkanocy – przyp. t?um.), system "z?otych liczb" ??cz?cych lata kalendarzowe z 19-letnim cyklem ksi??ycowym i 28-letnim cyklem s?onecznym, litery tygodniowe (A, B, C, D, E, F, i G dla kolejnych dni tygodnia – przyp. t?um.) wraz z wiecznym kalendarzem, które pozwala?y przewidzie? który dzie? wypada w niedziel? oraz epakty, czyli liczby wyznaczaj?ce faz? Ksi??yca dla pierwszego dnia roku kalendarzowego.
Krzysztof Przegi?tka ››› Przysz?o?? Bulwaru Filadelfijskiego w Toruniu
Zegary po??cz? nauk? i sztuk?
30 pa¼dziernika 2011, godz. 22:19
Bulwar Filadelfijski oferuje doskona?e warunki nas?onecznienia, w obr?bie Starówki stanowi najbardziej odpowiedni? lokalizacj? dla publicznych zegarów s?onecznych. Te za? znakomicie nadaj? si? do uatrakcyjnienia przestrzeni miejskich skwerów, placów i ogrodów. Z uwag? ?ledz? dyskusj? nad koncepcj? rewitalizacji Bulwaru Filadelfijskiego, która toczy si? na ?amach "Gazety", jak równie? opinie zg?aszane przez Internautów w ramach konsultacji prowadzonych przez miasto na temat przysz?o?ci tego miejsca (torun.pl/konsultacje).
Darek Oczki ››› S?onecznikowa turystyka
Wrze?niowe s?o?ce dla zegarów s?onecznych
28 wrze¶nia 2011, godz. 00:46
Wrzesie? w bardzo wyra?ny sposób zrekompensowa? tegoroczne braki w s?o?cu poprzednich miesi?cy letnich. Niebo by?o b??kitne, a temperatury ca?kiem przyzwoite, przez co a? si? chcia?o wyskoczy? gdzie? za miasto. Jest to idealna aura do fotografowania s?oneczników, tote? nie marnowali?my czasu – w ka?dy kolejny weekend mia?a miejsce s?onecznikowa wyprawa – czasem rowerowa, a czasem samochodowa.
Monika Maciejewska ››› Projekt "W samym ?rodku miasta Kowal"
Zegar s?oneczny oczami dzieci
19 wrze¶nia 2011, godz. 23:13
26 sierpnia 2011 w ogrodzie parafii p.w. ?w. Urszuli w Kowalu ods?oni?to zegar s?oneczny, przygotowany w ramach projektu "W samym ?rodku miasta Kowal". Ide? dzia?ania by?o stworzenie wraz z m?odymi uczestnikami dzie?a w przestrzeni miejskiej, pokazuj?cego, ?e sztuk? mo?na wp?ywa? na otaczaj?c? nas rzeczywisto??.
Darek Oczki ››› Wyprawa we francuskie Alpy – mekki zegarów s?onecznych
Tam gdzie czas nadal mierzy si? s?o?cem
18 sierpnia 2011, godz. 18:55
Gnomonika, czyli nauka o tworzeniu zegarów s?onecznych, to od wieków najbardziej podstawowy element astronomii. Dawniej ka?dy uczony badaj?cy niebo i gwiazdy potrafi? wykre?la? s?oneczne czasomierze na powierzchniach o dowolnej deklinacji i inklinacji w stosunku do g?ównych kierunków ?wiata. Dzi? w erze zegarów atomowych wydaje si?, ?e nauka ta bezpowrotnie odesz?a do lamusa. Ale czy rzeczywi?cie? Postanowili?my przekona? si? o tym we francuskich Alpach – miejscu pe?nym ma?ych górskich wiosek, w których zegary s?oneczne zobaczy? mo?na na niemal co drugim domu.
