Zegar s?oneczny z gda?skiego Ratusza jest jednym z najpi?kniejszych i najbardziej z?o?onych obiektów gnomonicznych w Trójmie?cie. Jest dzie?em uczonego duchownego z innego gda?skiego ko?cio?a i jednocze?nie ??czy on w sobie cztery rodzaje czasu, przez co jest unikatowy w skali naszego kraju. W Niemczech i innych krajach dawnego serca Europy zegary takie spotyka si? do?? cz?sto. Owe ró?ne czasy to godziny babilo?skie – zwane te? niekiedy polskimi – mierz?ce czas od zachodu s?o?ca – w?oskie (od wschodu s?o?ca), antyczne (godziny nierówne) b?d?ce pozosta?o?ci? po systemie wczesno?redniowiecznym oraz astronomiczne (godziny równe). Ka?dy z systemów posiada tu w?asne linie i oznaczenia godzin. Zegar zainstalowano na Ratuszu w roku 1589 ale rok wcze?niej powsta? nieco inny jego projekt, który do dzi? znajduje si? w archiwum miejskim Gda?ska. Profesor Andrzej Januszajtis, wielki znawca historii Gda?ska, uwa?a, ?e przed instalacj? s?onecznika Glassera na Ratuszu móg? funkcjonowa? inny. Ju? w 1418 roku na ratuszowej wie?y pojawi? si? zegar mechaniczny, jednak pierwsze czasomierze zawsze wymaga?y dodatkowo zegara s?onecznego, do codziennych korekt czasu. Wynika?o to z ich sporej niedok?adno?ci. Nie wykluczone zatem, ?e jaki? s?onecznik istnia? tam ju? wcze?niej. Tu? pod herbem miasta i trzymaj?cymi go dwoma lwami znajduje si? s?ynna filozoficzna maksyma – VMBRA SVNT DIESNOSTRI, czyli "Cieniem s? dni nasze". W dolnej cz??ci widnieje inskrypcja opisuj?ca wszystkie systemy czasu wskazywane przez zegar: HOROL: ASTRON: ANTIQ: BABYLON: ITAL:. W?ród tych wszystkich znacze? tarczy wida? kilka dat, które wskazuj? na kolejne historyczne renowacje zegara. U podstawy gnomona znajduje si? s?o?ce, cho? dopiero przy du?ym powi?kszeniu wida?, ?e posiada ono ludzkie oblicze, co cz?sto stosowano w stylistyce rycin astronomicznych tamtego okresu. Na ?rodku gnomona znajduje si? nodus, czyli niewielka kulka, której cie? pokazuje pory roku, st?d te? oba boki tarczy ozdobione s? barwnymi znakami zodiaku. Nikn? one jednak w obliczu zag?szczenia wszystkich linii i inskrypcji. Przed okiem obserwatora skrywa si? jeszcze jeden detal – jest nim podpis umieszczony tu? ponad literami OR ze s?owa HOROL. Przypuszczalnie jest to sygnatura którego? z kolejnych konserwatorów zegara.

Galeria

Pocztówki i archiwalne fotografie

Książki wspominające o tym zegarze

Na ten temat w internecie

Gda?skie zegary
"Kolejnym, który zas?uguje na wyró?nienie jest Zegar Glazera, który uwa?any jest za jeden z najpi?kniejszych polskich zegarów s?onecznych. Znajduje si? on na fasadzie Ratusza G?ównomiejskiego. Odmierza on czas zarówno wed?ug ?redniowiecznych niepe?nych godzin, jak i nowo?ytnych – pe?nych. Ponadto zwie?czony jest herbem miasta."Historia Ratusza
"Budowa i przebudowy Pocz?tek budowy ratusza – pierwsza po?owa XIV wieku. Prace rozpocz?to w naro?niku wschodnim. Nast?pnie Henryk Ungeradin rozbudowuje ten budynek mniej wi?cej do jego szeroko?ci w?a?ciwej (obecnej) – w kierunku zachodnim. Pó?niej Hecel i Enkinger buduj? wie??, która zosta?a zako?czona w 1492 r. Nast?pnie – attyka zwie?czona kamienn? balustrad?, powsta?a w po?owie wieku XVI (zas?ania dach od strony D?ugiego Targu; b. reprezentacyjna). Na niej znajduj? si? trzy herby – triada herbowa. Naro?ne wie?yczki zwie?czone s? he?mami z glorietami, na jednej z nich by? zlokalizowany dzwon, który obwieszcza? kar? ?mierci. Pod ow? wie?yczk?, w dolnej jej cz??ci znajduje si? zegar s?oneczny, wykonany przez jednego z kaznodziejów z ko?cio?a ?w. Barbary, o nazwisku Gazer. Na nim sentencja ?redniowieczna po ?acinie – "Cieniem s? dni nasze". Zegar zosta? stworzony w po?owie wieku XVI. Data 1767 – data remontu zegara."Aleksander Glasser
"15 czerwca 1534 – W Barczewie ko?o Olsztyna urodzi? si? Alexander Glaser/ Glaserus/, proboszcz ko?cio?a ?w. Barbary, bibliofil i gnomik. Twórca zachowanego do dzi? zegara s?onecznego na Ratuszu G?ównego Miasta, zmar? w 1594 r."Forum Gazeta.pl
"zegar ratuszowy z lwami gda?skimi | Na samym zegarze równie? wida? niebosk?on i s?o?ce.Odmierza czas od roku 1767. Wskazuje czas do godziny 18, gdy s?o?ce ju? zachodzi a ka?dy dobry i bogobojny mieszczanin powinien ju? przebywa?

w obj?ciach Morfeusza."Pascal: Co warto zwiedzi? w Gda?sku
"Na rogu ratusza nie sposób nie zauwa?y? zegara s?onecznego z 1589 r. opatrzonego ?aci?sk? sentencj?: 'Cieniem s? nasze dni'."Zegary gda?skie - Zegar Glazera
"Jeden z najpi?kniejszych polskich zegarów s?onecznych dostrzec mo?na na fasadzie Ratusza G?ównomiejskiego.

Urz?dzenie ufundowa? i jednocze?nie skonstruowa? Aleksander Glazer, kaznodzieja z pobliskiego ko?cio?a ?w. Barbary. Duchowny zas?yn?? jako uczony i rozmi?owany w ksi?gach biblofil. Urz?dzenie zamontowano w 1589 r.

Gnomon jest przyk?adem zegara po?udniowego, gdy? tarcza zwrócona jest dok?adnie na stron? po?udniow?. Instrument mierzy czas zarówno wed?ug za?o?e? ?redniowiecznych (tzw. godziny nierówne) jak równie? wed?ug za?o?e? nowo?ytnych (tzw. godziny równe). Do wyobra?ni przemawia zdobi?ca zegar ?aci?ska sentencja: "Umbra Sunt Dies Nostri" (Cieniem s? dni nasze), która nawi?zuj?c do trwania i przemijania odwo?uje si? do ?redniowiecznego pojmowania ?wiata. Ca?o?? wie?czy pi?kny herb Gda?ska, który poprzez zewn?trzne usytuowanie korony wzgl?dem tarczy nie do ko?ca spe?nia wymagania heraldycznej poprawno?ci."Zabytki Gda?ska
"RATUSZ G?ÓWNEGO MIASTA – jest jedn? z najwspanialszych budowli tego typu w Polsce. Powstawa? etapami, od 1379 do 1492 roku. Na jednym z naro?ników znajduje si? zegar s?oneczny z 1589 r., na którym widniej ?aci?ski napis: "Cieniem s? nasze dni". Najbardziej okaza?? jest Sala Czerwona, która jest jedn? z najbogatszych wn?trz ratuszowych. Obecnie we wn?trzu ratusza mie?ci si? Muzeum Historyczne Miasta Gda?ska."Atrakcje turystyczne Gda?ska
"Pod koniec XVI wieku na jednym z naro?ników umieszczono zegar s?oneczny z ?aci?sk? sentencj? "Cieniem s? dni nasze". Doszcz?tnie wypalony w 1945 r. odbudowywany by? do 1970 r."Ma?e Ojczyzny
"Zegar jest chyba najpi?knieszym spo?ród gda?skich zegarów s?onecznych. Zdobi po?udniow? fasad? Ratusza Gda?skiego. Projektantem i fundatorem tego zegara byl Aleksander Glazer, duchowny, kaznodzieja z ko?cio?a ?wi?tej Barbary. Zegar pochodzi z roku 1589. Zegar oprócz wskaza? godzin nowo?ytnych (tzw. równych) mierzy równie? godziny tzw. nierówne, którymi odmierzano czas w ?redniowieczu. ?aci?ska sentencja: "Umbra Sunt Dies Nostri" w j?zyku polskim brzmi – "Cieniem s? dni nasze".

Nad zegarem znajduje si? herb Gda?ska, który pono? zdaniem znawców heraldyki z powodu zewn?trznego po?o?enia korony wzgl?dem tarczy heraldycznie nie jest poprawny. Ca?o?? wielokrotnie odnawiana wywo?uje niesamowite wra?enie. Moim zdaniem zegar ten to jeden z pi?kniejszych zegarów s?onecznych w Polsce."Gda?ski Ratusz
"Naro?ne wie?yczki zwie?czone s? he?mami z glorietami, na jednej z nich by? zlokalizowany dzwon, który obwieszcza? kar? ?mierci. Pod ow? wie?yczk?, w dolnej jej cz??ci znajduje si? zegar s?oneczny, wykonany przez jednego z kaznodziejów z ko?cio?a ?w. Barbary, o nazwisku Gazer. Na nim sentencja ?redniowieczna po ?acinie – "Cieniem s? dni nasze". Zegar zosta? stworzony w po?owie wieku XVI. Data 1767 – data remontu zegara."Gda?skie zegary s?oneczne
"Ratusz G?ównomiejski – W?a?nie ratuszowy zegar zdobi ?aci?ska sentencja. Na samym zegarze równie? wida? niebosk?on i s?o?ce, s? te? kamienne lwy gda?skie. Dla naszego przewodnika to naj?adniejszy z gda?skich zegarów s?onecznych. Odmierza czas od roku 1767. Wskazuje czas do godziny 18, gdy s?o?ce ju? zachodzi a ka?dy dobry i bogobojny mieszczanin powinien ju? oddawa? si? w obj?cia Morfeusza."Konserwacja zegara w czasach Heweliusza [ang]
"Hevelius requested the help of the clockmaker, Wolfgang Günther, and that of an unnamed Swedish royal instrument-maker, to construct his two prototypes of pendulum clocks. Günther, who came from Elterlein near Annaberg (Saxony), became a citizen of Danzig in 1637. He carried out restoration repairs to the sundial on the tower of the main town-hall between 1647 and 1648. He became an elder of the smith’s guild in 1654. Together with two assistants, he worked on a prototype of the pendulum clock and other instruments for Hevelius’s observatory between 1657 and 1659."